مسئله ای که می خواهیم به آن بپردازیم بحث اتحاد بین مسلمین است چرا که این مسئله باعث شده است که نفوذ کشورهای غیر اسلامی در امر تصمیم گیری در این کشورها زیاد شده و منابع مال و مادی این کشورها را به تاراج ببرند.در حالی که اگر بین فرقه های مختلف مسلمین اتحاد وجود داشت قدرت اقتصادی و مالی دو چندانی خواهیم داشت.و دشمنان جرات دست اندازی به کشورهای اسلامی را نخواهند داشت.
مقصود از وحدت اسلامی همبستگی مسلمانان و اتحاد پیروان مذاهب گوناگون با وجود اختلافات مذهبی، در برابر دشمنان اسلام و بی گانگان است.
معنای صحیح وحدت شیعه و اهل سنت این است که با توجه به این که بین دو مذهب مشترکات بسیاری است، دو گروه باید بر محور این مشترکات به هم نزدیک شوند؛ برای حفظ و تعالی اسلام با همدیگر همکاری و همیاری داشته باشند؛ چرا که هر دو دشمن واحدی دارند. دشمنان اسلام، دشمنان هر دو مذهب هستند. در برابر این دشمنان و برای جلوگیری از سوء استفاده آنان از اختلافات باید در مقابل آنها بر وجوه اشتراک خود تکیه کنند، تا بتوانند بر دشمنان اسلام که دشمن مشترک شیعه و سنی هستند، از خود دفاع کنند.
شیعه و سنی، قرن‌های طولانی است که در مسائل گوناگون اختلاف نظر دارند و این امر، گاه از سوی فتنه انگیزان مایه گسست‌ها، بلکه نزاع‌های فراوان در تاریخ شده است، و بی‌گمان، یکی از عللِ ضعف مسلمانان در حال حاضر در برابر هجمه استعمار غرب، همین امر بوده است.
شیعه و سنی هر دو مسلمان و در اعتقادات، احکام، اخلاق و … دارای مشترکات زیادی هستند، البته اختلاف هایی هم دارند که انکارشدنی نیست، اما این اختلاف ها نباید منجر به خصومت و دشمنی شود و به اساس اتحاد و برادری اسلامی ضربه وارد سازد .
پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله، امام صادق علیه السلام را به حقیقت می توان اولین منادی وحدت نامید. چرا كه برای همدلی بین مسلمانان فرمودند :
« من صلی معهم فی الصف الأول كان كمن صلی خلف رسول الله » (۳) .
یعنی كسی كه به همراه برادران اهل تسنن در صف اول نماز جماعت شركت كند مانند كسی است كه پشت سر رسول خدا صلی الله علیه وآله نماز خوانده و به او اقتدا كرده باشد !
همچنین در قرآن كريم «وحدت ايمانی و اجتماعی» مسلمانان را می‌توان در تعابير و واژگانی هم‌چون «واعتصموا» ، «اصلحوا ذات بينكم» ، «تعاونوا» ، «السلم» ، «اصلاح» ، «اصلاح ذات البين» ، «الف بين قلوبكم» ، «امة واحدة» ، «امة وسطا» ، «حزب الله» ، «صراط مستقيم» ، «صبغة الله» ، «مودة» و «اخوة» مشاهده نمود.
هم‌چنين قرآن جلوگيری از دشمنی، حقد و كينه و خصومت بين افراد و گروه‌ها و نفی جدال و دشمنی در امور فكری را، سرلوحه آموزه‌های خود قرار داده است. اين مهم علاوه بر قرآن کریم، در روايات اسلامی نيز مورد ملاحظه جدی قرار گرفته است.
قرآن مجيد، به عنوان متقن‌ترين سند اسلام، اختلاف و تفرقه در جامعه را از «نغمه‌های شيطان» و يكی از عوامل اصلی كشتارها می‌داند. تفرقه و فرقه فرقه شدن مسلمانان، هم‌طراز با عذاب الهی است و پيامد آن چشيدن طعم تلخ جنگ و سختی خواهد بود.
قرآن مجيد، عداوت و كينه را به عنوان يكی از مكافات فراموشی خدا و گناه و طغيان برشمرده است و ضمن نهی شديد از تنازع و دشمنی، آن‌را عملی شيطانی دانسته است. و رفع آن‌را، يكی از اهداف مهم بعثت بر می‌شمارد. از نظر اين كتاب آسمانی، يكی از عوامل اصلی هلاكت امت‌های گذشته، گرفتاری آنان به تفرقه و پراكنده شدن جامعه بود و مهم‌ترين عامل تشتت جامعه نيز، اختلاف آنان در امر دين بود. نزاع و دو دستگی، حاصلی جز عقب افتادگی، تشتت و سست شدن پايه‌های جامعه ندارد.
در آيات قرآن ضمن تاكيد بر تعقل، تفكر و تفقه در دين و دستور به ارزيابی و سنجش سخنان و گزينش بهترين آنها، اين آموزه نيز به ما تعليم داده شده است كه از جدال بی‌حاصل و مقتضی عداوت و دشمنی با ديگران بپرهيزيم. جالب اين‌كه در تاكيد بر الفت جامعه و كم كردن فاصله‌های اجتماعی و كاستن از نزاع‌ها، دستور داده شده است كه مسلمانان حتی با اهل كتاب نيز به كشمكش فكری نپردازند و كار اختلاف و كشف حقيقت را به خدا و روز قيامت واگذار كنند.( نمونه‌ای از اين آيات قرآن در آياتی هم‌چون: زمر/۳، حج/۶۸و ۶۹، انعام/۱۶۴ وجود دارد) و در خطاب به اهل كتاب نيز آنان را دعوت به وحدت كلمه و اتخاذ جبهه‌ای واحد در برابر مشركان و كافران نموده است.( آل عمران/۶۴)
